سرطان مثانه زمانی اتفاق می افتد که سلول های مثانه بدون کنترل شروع به رشد می کنند. مثانه اندامی توخالی و بادکنکی شکل در قسمت تحتانی شکم است که ادرار را ذخیره می کند. مثانه دارای یک دیواره عضلانی است که به آن اجازه می دهد برای ذخیره ادرار ساخته شده توسط کلیه ها بزرگتر شود و برای فشار دادن ادرار از بدن منقبض شود. دو کلیه، یکی در هر طرف ستون فقرات، بالای کمر وجود دارد. مثانه و کلیه ها با هم کار می کنند تا سموم و مواد زائد را از طریق ادرار از بدن خارج کنند:
- لوله های کوچک در کلیه ها خون را تصفیه و تمیز می کنند.
- این لوله ها مواد زائد را خارج کرده و ادرار می سازند.
- ادرار از هر کلیه از طریق یک لوله طولانی به نام حالب به مثانه می رود.
- مثانه ادرار را نگه می دارد تا زمانی که از لوله ای به نام مجرای ادرار عبور کند و از بدن خارج شود.
انواع سرطان مثانه
- سرطان مثانه غیر تهاجمی عضلانی سرطانی است که به دیواره عضلانی مثانه نرسیده باشد. اکثر سرطان های مثانه غیر تهاجمی عضلانی هستند.
- سرطان مثانه مهاجم عضلانی سرطانی است که از طریق پوشش مثانه و به دیواره عضلانی مثانه یا فراتر از آن گسترش یافته است.
درمان سرطان مثانه
جدیدترین درمان توسط نانوربات های یددار انجام می شود که اندازه تومور مثانه را تا حدود 90 درصد کاهش داده و برای درمان این بیماری بسیار امیدوار کننده می باشد. انواع مختلفی از درمان برای سرطان مثانه در دسترس است. شما و تیم مراقبت از سرطان تان برای تصمیم گیری در مورد برنامه درمانی خود، که ممکن است شامل بیش از یک نوع درمان باشد، با یکدیگر همکاری خواهید کرد. عوامل زیادی مانند مرحله و درجه سرطان، سلامت کلی و ترجیحات شما در نظر گرفته می شود. برنامه شما شامل اطلاعاتی در مورد سرطان، اهداف درمان، گزینه های درمانی و عوارض جانبی احتمالی و طول درمان مورد انتظار خواهد بود.
- عمل جراحی
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- ایمونوتراپی
- درمان هدفمند
- آزمایشات بالینی
- تست پیگیری
- عمل جراحی
تشخیص سرطان مثانه
اگر علائم یا نتایج آزمایشهای آزمایشگاهی دارید که نشاندهنده سرطان مثانه است، پزشک باید بررسی کند که آیا این علائم به دلیل سرطان یا بیماری دیگری است. پزشک شما ممکن است در مورد سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی شما بپرسد. یا توسط آزمایش ادرار وجود خون، سلول های غیرطبیعی یا عفونت را بررسی کند. بسته به علائم، سابقه پزشکی، و نتایج آزمایشهای آزمایشگاهی ادرار و معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است آزمایشهای بیشتری را برای بررسی اینکه آیا سرطان مثانه دارید توصیه کند. آزمایش ها و روش های زیر برای تشخیص سرطان مثانه استفاده می شود. نتایج همچنین به شما و پزشکتان در برنامه ریزی درمان کمک می کند.
- سیستوسکوپی
- بیوپسی
- توموگرافی کامپیوتری (CT) اوروگرام یا پیلوگرام داخل وریدی (IVP)
- تست تومور مارکر ادرار
- آزمایش هایی برای مرحله بندی سرطان مثانه
- توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- اشعه ایکس قفسه سینه
- اسکن استخوان
پیشگیری در انواع سرطان ها میتواند شامل تمامی موارد اشاره شده در شکل بالا باشد.
علائم سرطان مثانه
علائم سرطان مثانه می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. شایع ترین علامت خون در ادرار است که هماچوری نامیده می شود. اغلب کمی نارنجی کدر تا قرمز روشن است. ممکن است در یک نقطه خون در ادرار خود مشاهده کنید، سپس برای مدتی دیگر آن را مشاهده نکنید. گاهی اوقات مقادیر بسیار کمی خون در ادرار وجود دارد که تنها با انجام آزمایش می توان آن را یافت. سایر علائم شایع سرطان مثانه عبارتند از:
- تکرر ادرار
- درد یا سوزش در هنگام ادرار
- احساس می کنید که نیاز به ادرار دارید حتی اگر مثانه شما پر نباشد
- اغلب در طول شب ادرار می کند
هنگامی که سرطان بزرگ شده یا به خارج از مثانه به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است، علائم ممکن است شامل موارد زیر شود
- ناتوانی در دفع ادرار
- کمردرد در یک طرف بدن
- درد در شکم
- درد یا حساسیت استخوانی
- کاهش وزن ناخواسته و کاهش اشتها
- تورم در پا
- احساس خستگی
عوامل خطر سرطان مثانه
سرطان مثانه را می توان در هر سنی تشخیص داد، اما با افزایش سن، خطر افزایش می یابد. استفاده از تنباکو، به ویژه کشیدن سیگار، یکی از عوامل خطر اصلی سرطان مثانه است. تنباکو حاوی مواد شیمیایی مضری به نام سرطان زا است. هنگامی که از تنباکو استفاده می کنید، این مواد شیمیایی جذب جریان خون می شوند، توسط کلیه ها فیلتر می شوند و سپس در ادرار جمع می شوند. این امر مثانه شما را در معرض سطوح بالایی از این مواد شیمیایی قرار می دهد که می تواند به DNA در سلول های پوشاننده مثانه آسیب برساند. در مورد ابزارهای مختلف برای کمک به ترک سیگار و نحوه استفاده از آنها بیاموزید.
سایر عوامل خطر سرطان مثانه عبارتند از:
- داشتن سابقه خانوادگی سرطان مثانه
- داشتن تغییرات خاصی در ژن های مرتبط با سرطان مثانه، مانند HRAS، RB1، PTEN/MMAC1، NAT2 و GSTM1
- قرار گرفتن در معرض رنگ، فلزات یا فرآورده های نفتی در محل کار
- درمان قبلی با پرتودرمانی لگن یا داروهای ضد سرطان خاص مانند سیکلوفسفامید یا ایفوسفامید
- مصرف گیاه چینی Aristolochia fangchi
- آب آشامیدنی از چاهی که مقادیر زیادی آرسنیک دارد
- آب آشامیدنی که با کلر تصفیه شده است
- داشتن عفونت مثانه ناشی از انگلی به نام شیستوزوما هماتوبیوم که در آفریقا و خاورمیانه شایع است اما در ایالات متحده نادر است.
- استفاده از کاتترهای ادراری برای مدت طولانی
منبع: NATURE.com