ملانوم بیماری است که در آن سلول های بدخیم (سرطانی) در ملانوسیت ها (سلول هایی که پوست را رنگ می کنند) تشکیل می شوند. انواع مختلفی از سرطان وجود دارد که از پوست شروع می شود.
ملانوم از کدام قسمت بدن آغاز میشود؟
ملانوما می تواند در هر نقطه از پوست رخ دهد. خال‌های غیرمعمول، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و سابقه سلامتی می‌توانند بر خطر ابتلا به ملانوم تأثیر بگذارند. علائم ملانوم شامل تغییر در ظاهر خال یا ناحیه رنگدانه شده است.
پوستت چیست؟
پوست بزرگترین عضو بدن است. از گرما، نور خورشید، آسیب و عفونت محافظت می کند. پوست همچنین به کنترل دمای بدن کمک می کند و آب، چربی و ویتامین D را ذخیره می کند. پوست چندین لایه دارد، اما دو لایه اصلی اپیدرم (لایه بالایی یا بیرونی) و درم (لایه تحتانی یا داخلی) هستند.
سرطان پوست از اپیدرم شروع می شود که از سه نوع سلول تشکیل شده است:
سلول های سنگفرشی: سلول های نازک و مسطحی که لایه بالایی اپیدرم را تشکیل می دهند.
سلول های پایه: سلول های گرد در زیر سلول های سنگفرشی.
ملانوسیت ها: سلول هایی که ملانین می سازند و در قسمت پایین اپیدرم یافت می شوند. ملانین رنگدانه ای است که به پوست رنگ طبیعی می دهد. هنگامی که پوست در معرض نور خورشید یا نور مصنوعی قرار می گیرد، ملانوسیت ها رنگدانه بیشتری تولید می کنند و باعث تیره شدن پوست می شوند. از سال 2010 تا 2019، تعداد موارد جدید ملانوم حدود 1 درصد در سال افزایش یافته است، اگرچه تعداد مرگ و میر هر سال ناشی از ملانوم همچنان در حال کاهش است. ملانوما در بزرگسالان شایع است، اما گاهی اوقات در کودکان و نوجوانان دیده می شود.
عوامل خطر ملانوم
داشتن چهره ای روشن که شامل موارد زیر است:
- پوست روشن که به راحتی کک و مک می شود و می سوزد، برنزه نمی شود یا بد برنزه می شود.
- چشم های آبی یا سبز یا سایر رنگ های روشن.
- موهای قرمز یا بلوند.
- قرار گرفتن در معرض نور طبیعی خورشید یا نور مصنوعی خورشید (مانند تخت‌های برنزه).
- قرار گرفتن در معرض عوامل خاصی در محیط (در هوا، خانه یا محل کار و غذا و آب).
برخی از عوامل خطر محیطی برای ملانوم عبارتند از تابش، حلال ها، وینیل کلرید و PCB.
- داشتن سابقه بسیاری از آفتاب سوختگی های تاول دار، به ویژه در دوران کودکی یا نوجوانی.
- داشتن چندین خال بزرگ یا کوچک با تعداد زیاد.
- داشتن سابقه خانوادگی خال های غیر معمول (سندرم خال آتیپیک).
- داشتن سابقه خانوادگی یا شخصی ملانوم.
- سفید بودن
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف.
- داشتن تغییرات خاصی در ژن هایی که با ملانوما مرتبط هستند.
- سفید بودن یا داشتن پوستی روشن خطر ابتلا به ملانوما را افزایش می دهد،
اما هر کسی ممکن است به ملانوم مبتلا شود، از جمله افرادی که پوست تیره دارند.
علائم ملانوم شامل تغییر در ظاهر خال یا ناحیه رنگدانه شده است.
خال که:
- تغییر در اندازه، شکل یا رنگ.
- دارای لبه ها یا حاشیه های نامنظم است.
- بیش از یک رنگ است.
- نامتقارن است (اگر خال به نصف تقسیم شود، 2 نیمه از نظر اندازه یا شکل متفاوت هستند).
- خارش
- تراوش می کند، خونریزی می کند یا زخمی می شود (زمانی که لایه بالایی سلول ها شکسته می شود و بافت زیر خود را نشان می دهد، سوراخی در پوست ایجاد می شود).
- تغییر در پوست رنگدانه شده (رنگی).
- خال های ماهواره ای (خال های جدیدی که در نزدیکی خال موجود رشد می کنند).
عوامل خاصی بر پیش آگهی (احتمال بهبودی) و گزینه های درمانی تأثیر می گذارند.
پیش آگهی و گزینه های درمانی به موارد زیر بستگی دارد:
- ضخامت تومور و جایی که در بدن قرار دارد.
- سلول های سرطانی چقدر سریع تقسیم می شوند.
- این که آیا خونریزی یا زخم تومور وجود دارد.
- چه مقدار سرطان در غدد لنفاوی وجود دارد.
- تعداد مکان هایی که سرطان در بدن گسترش یافته است.
- سطح لاکتات دهیدروژناز (LDH) در خون.
- آیا سرطان دارای جهش (تغییرات) خاصی در ژنی به نام BRAF است یا خیر.
- سن و سلامت عمومی بیمار
انواع مختلفی از درمان برای بیماران مبتلا به ملانوما وجود دارد.
- عمل جراحی
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی
- ایمونوتراپی
- درمان هدفمند
- انواع جدیدی از درمان در آزمایشات بالینی در حال آزمایش هستند.
- واکسن درمانی
سخن آخر
امید بخش پر اهمیتی از زندگی ماست. با امید افزایش اثر بخشی داروهای مختلف سرطان مورد تایید قرار گرفته است. بهتر است بدانیم که استرس بر روی ترشح هورمون های بدن تاثیر خاصی دارد و آگاه باشیم که هورمون های بدن زنجیره وار منجر به افزایش یا کاهش یکدیگر خواهند شد. تغییرات هورمونی در تغییرات رفتار سلولها نمود پیدا میکند. پس نتیجه میگیریم که افزایش امید که برعکس استرس عمل میکند و اجازه میدهد بدن به صورت صحیح عمل کند، برای سلامت بدن ما ضروری است.
