عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) احتمالاً در طول دهه 1900 به طور پراکنده از پستانداران غیر انسانی به انسان سرایت کرده است. با این حال، تنها در دهه 1980، این ویروس مورد توجه جهان قرار گرفت، زمانی که مردان همجنسگرا در مراکز شهری با نقص ایمنی پیشرفته و غیرقابل توضیح مواجه شدند. در عرض 2 سال از اولین گزارش آنچه در نهایت به عنوان سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) شناخته شد، دانشمندان ویروس عامل بیماری را کشف کردند. HIV بیش از 75 میلیون نفر را در سراسر جهان آلوده کرده است و تخمین زده می شود که 37 میلیون نفر در حال حاضر با این ویروس زندگی می کنند.
تعریف HIV
در سطح فردی، تاریخچه طبیعی عفونت HIV درمان نشده به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است. HIV در درجه اول سلول های CD4+ را از خانواده ی سلول های T هدف قرار می دهد. پس از یک انتقال این ویروس، HIV در بافت های مخاطی نفوذ می کند و در عرض چند روز به اندام های لنفاوی گسترش می یابد. در حدود روز 10، ویروس در خون قابل تشخیص می شود و سپس در چند هفته آینده به طور تصاعدی به گسترش خود ادامه می دهد، که اغلب در حدود روز 30، زمانی که سطح آنتی بادی HIV قابل تشخیص می شود به اوج خود می رسد. افراد احتمالاً در این مرحله میتوانند با بالاترین احتمال ابتلا فرد مقابل را آلوده کنند . سپس سیستم ایمنی به درجهای از کنترل دست مییابد، و یک «نقطه تنظیم» ایجاد میشود که در آن سطح تکثیر HIV، اغلب برای سالها، نسبتاً ثابت باقی میماند. HIV از طریق مکانیسمهایی که احتمالاً چند بعدی هستند و هنوز به طور کامل تعریف نشدهاند، باعث از بین رفتن تدریجی سلولهای CD4+ و مجموعهای از ناهنجاریهای ایمنی میشود. پس از چندین سال، نقص ایمنی عمیق ظاهر می شود و افراد دچار یک عارضه عفونی یا انکولوژیک مشخص می شوند .
شیوع HIV
بیش از 75 میلیون نفر در سراسر جهان به ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) آلوده شده اند و در حال حاضر حدود 37 میلیون نفر با این عفونت زندگی می کنند.
تاثیر HIV سایر بیماری ها
عفونت HIV به توسعه بیماری های قلبی عروقی، بیماری استخوان، اختلال عملکرد کلیه و کبد و چندین بیماری شایع دیگر کمک می کند.
درمان HIV
داروهای ضد رتروویروسی در مهار تکثیر HIV بسیار موثر هستند و برای افرادی که می توانند به این داروها دسترسی داشته باشند و به آنها پایبند باشند، درمان ترکیبی ضد رتروویروسی منجر به سرکوب بادوام (و احتمالا مادام العمر) تکثیر ویروسی می شود. سرکوب ویروسی باعث بهبود سیستم ایمنی و از بین بردن تقریباً خطر ابتلا به سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) می شود. هنگامی که به طور مطلوب توسط یک فرد آلوده (یا توسط یک فرد غیر آلوده) استفاده شود، داروهای ضد رتروویروسی عملاً می توانند خطر انتقال HIV را از بین ببرند.
همه گیرشناسی
تقریباً در تمام مناطق جهان، شیوع HIV در گروههای خاصی که عوامل خطر مشترک دارند، بالاترین میزان است. این جمعیتهای کلیدی آسیبدیده شامل مردانی هستند که با مردان رابطه جنسی دارند، مصرفکنندگان مواد مخدر داخل وریدی، افراد در زندانها و سایر محیطهای بسته، کارگران جنسی و افراد تراجنسیتی. هر یک از این گروه ها مسائل حقوقی و اجتماعی پیچیده ای در ارتباط با رفتارهای خود دارند که آسیب پذیری آنها را در برابر عفونت HIV افزایش می دهد، و از دسترسی آنها به خدمات پیشگیری و درمان جلوگیری می کند. با توجه به شیوع بالای عفونت HIV در این جمعیت ها، آنها به عنوان شرکای ضروری در یک پاسخ موثر به بیماری همه گیر در نظر گرفته می شوند. نوزادان مادران HIV مثبت گروه دیگری هستند که در معرض خطر بالای عفونت قرار دارند، اما یکی از موفقیتهای بزرگ عفونت HIV حذف تقریباً انتقال از مادر به کودک در هنگام استفاده از ART است.
علت فراگیری ویروس HIV
به دلیل فقدان آزمایش گسترده اچ آی وی و هزینه ها و مسمومیت های مرتبط با داروهای ضد رتروویروسی، اکثریت جمعیت آلوده تحت درمان موثر ضد رتروویروسی نیستند. برای معکوس کردن این بیماری همه گیر، بهبود رویکردهای پیشگیری، درمان و اجرا ضروری است.
درمان ضد رتروویروسی (ART)
برای درمان عفونت HIV برای نزدیک به دو دهه در دسترس بوده است. در صورت استفاده مناسب، درمان ضد رتروویروسی بسیار مؤثر است – به طور کامل یا تقریباً کامل تکثیر HIV را سرکوب می کند، عملکرد ایمنی را بهبود می بخشد و خطر ابتلا به ایدز را تا حد زیادی کاهش می دهد. با این حال، ART درمان قطعی نیست. به علت آنکه اگر داروها قطع شوند، ویروس تقریباً در عرض چند هفته بازمیگردد.
چرخه زندگی
HIV یک رتروویروس است و بنابراین قادر است DNA خود را در ژنوم میزبان ادغام کند. این واقعیت ریشهکنی ویروس را با درمانهای کنونی بسیار دشوار میکند. این ویروس دارای تعداد کمی پروتئین می باشد که در طراحی آن بسیار کارآمد است. پس از ورود به سلول، RNA تک رشته ای به صورت معکوس به دی ان ای HIV رونویسی می شود و سپس در DNA میزبان ادغام می شود. با بهره گیری از آنزیم های میزبان، HIV رونویسی می شود، پروتئین ها تولید و جدا می شوند و ویریون های بالغ آزاد می شوند.
آزمایش
آزمایش سریع اچآیوی، با استفاده از خون یا جمعآوری مایع دهان، میتواند نتایج آزمایش عفونت HIV-1 را در عرض 30 دقیقه ارائه دهد.
پیشگیری از HIV
- پیشگیری با استفاده از کاندوم زیرا استفاده همیشگی میتواند به طور کامل از انتقال HIV و همچنین انتقال بسیاری دیگر از عفونت های مقاربتی جلوگیری کند. با این حال، اثربخشی کاندوم تقریباً 80 درصد در برابر انتقال عفونت اچ آی وی از طریق دگرجنسی و 70 درصد در برابر انتقال جنسی از مرد به مرد تخمین زده شده است.
- مصرف کنندگان مواد مخدر،نباید سرنگ شخصی خود را به دیگری بدهند. برای این امر باید سرنگ های استریل در اختیار عموم قرار بگیرد یا اعتیاد در جوامع کنترل بشود.
- پیشگیری از انتقال از مادر به کودک. در غیاب ART، نرخ انتقال HIV از مادر به نوزاد شایع است (15-25٪) و تقریبا دو برابر می شود. از طریق شیردهی (تقریباً 40-35%). انتقال اچ آی وی می تواند در دوران بارداری، زایمان و زایمان یا از طریق شیردهی اتفاق بیفتد. با این حال، ART می تواند برای کاهش عفونت در مادر با کاهش بار ویروسی او و به عنوان پیشگیری برای نوزاد برای پیشگیری استفاده شود.
ختنه پزشکی
سه کارآزمایی بزرگ تصادفیسازی و کنترلشده ختنههای پزشکی مردان HIV منفی در جنوب صحرای آفریقا، کاهش 50 تا 60 درصدی اکتساب HIV را در مقایسه با مردان ختنهنشده را نشان داد.
کیفیت زندگی
کیفیت زندگی مرتبط با سلامت یک مفهوم چند بعدی است که عواملی مانند عملکرد فیزیکی، شناختی، عاطفی و اجتماعی را در بر می گیرد. بسیاری از عوامل رایج در میان مبتلایان به عفونت HIV که می توانند بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارند عبارتند از: سمیت درمانی، تضعیف سلامت روان ، سوء مصرف مواد، انزوای اجتماعی و انگ. در واقع، در مقایسه با جمعیت عمومی، افرادی که مبتلا به عفونت HIV تشخیص داده شده اند، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت پایین تری دارند. مهمتر از همه، مشخص شده است که این کاهش کیفیت زندگی مستقل از سایر عوامل خطر، از جمله وضعیت اجتماعی-اقتصادی و دسترسی به مراقبت های بهداشتی است، و در همه بارهای ویروسی و CD4+ رخ می دهد.
احتمال ابتلا به سرطان در بیماران مبتلا به HIV
احتمال ابتلا به سرطان مقعد در افراد آلوده به HIV نوزده برابر، سرطان کبد 3 برابر، سرطان ریه 2 برابر، حفره دهان حدود 2 برابر بیشتر است. سرطان حلق و احتمال تشخیص لنفوم هوچکین در مقایسه با جمعیت عمومی حدود 8 برابر بیشتر است.
عفونت با HIV سیستم ایمنی را تضعیف می کند و توانایی بدن را برای مبارزه با عفونت های ویروسی که ممکن است منجر به سرطان شود، کاهش می دهد.
ویروس هایی که بیشترین احتمال ایجاد سرطان در افراد مبتلا به HIV را دارند عبارتند از :
- ویروس هرپس مرتبط با سارکوم کاپوزی (KSHV)، همچنین به عنوان ویروس هرپس انسانی 8 (HHV-8) شناخته می شود، که باعث ایجاد سارکوم کاپوزی و برخی زیرگروه های لنفوم می شود.
- ویروس اپشتین بار (EBV)، که باعث ایجاد برخی از زیرگروه های لنفوم غیر هوچکین و هوچکین می شود.
- ویروسهای پاپیلومای انسانی (HPV)، انواع پرخطری که باعث سرطان دهانه رحم، بیشتر سرطانهای مقعد، و سرطان دهان، آلت تناسلی، واژن و فرج میشوند.
- ویروس هپاتیت B (HBV) و ویروس هپاتیت C (HCV) که هر دو باعث سرطان کبد می شوند.
احتمال ابتلای افراد آلوده به HIV به این ویروس ها بیشتر از افراد در جمعیت عمومی است.
علائم
- تب و دردهای عضلانی
- سردرد
- گلو درد
- عرق شبانه
- زخم های دهان، از جمله عفونت قارچی (برفک دهان)
- غدد لنفاوی متورم
- خستگی
- کهیر
تا کی می توانید بدون اینکه بدانید HIV دارید؟
ممکن است تا 10 سال اصلاً علائمی نداشته باشید. در آن مرحله، HIV شروع به سخت کردن بدن شما برای مقابله با عفونتها میکند، بنابراین میتوانید به عفونتهایی مبتلا شوید که معمولاً روی شما تأثیر نمیگذارند. هنگامی که سیستم ایمنی شما به نقطه ضعف خاصی می رسد، در آن زمان است که HIV تبدیل به ایدز می شود(بروز کامل بیماری).