برخی از ایده‌های رایج در مورد چگونگی شروع و گسترش سرطان، هرچند از نظر علمی اشتباه است، می‌توانند توسط افراد زیادی باور شود. به خصوص زمانی که این ایده‌ها ریشه در تئوری‌های قدیمی داشته باشند. اما ایده‌های اشتباه در مورد سرطان می‌تواند منجر به نگرانی بی مورد شود و حتی مانع تصمیم گیری‌های خوب پیشگیری و درمان شود. این مقاله آخرین اطلاعات مبتنی بر علم را در مورد برخی از باورهای غلط رایج سرطان ارائه می‌دهد.
باور غط اول: سرطان پایان خط است
نتایج جدیدترین تحقیات نشانگر این است که نرخ بقای پنج ساله برای برخی از سرطان‌ها مانند سرطان سینه، پروستات و تیروئید اکنون 90 درصد و بیشتر است. همچنین نرخ بقای 5 ساله برای همه سرطان‌ها روی هم در حال حاضر حدود 68 درصد است.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که مدت زمان زندگی یک بیمار مبتلا به سرطان و اینکه آیا بیماری او درمان می‌شود یا خیر به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله سلامت کلی فرد، اینکه آیا سرطان در بدن پخش شده است، سرعت گسترش آن چقدر است و آیا درمان‌های موثر در دسترس هستند یا خیر.
باور غلط دوم: سرطان مسری است
به طور کلی با قاطعیت می‌توان گفت که سرطان مسری نیست. به عبارت دیگر سرطان یک بیماری مسری نیست که به راحتی از فردی به فرد دیگر سرایت کند. تنها وضعیتی که در آن سرطان می‌تواند از فردی به فرد دیگر سرایت کند، پیوند عضو یا بافت است. فردی که عضو یا بافتی را از اهداکننده‌ای دریافت می‌کند که در گذشته سرطان داشته است، ممکن است در آینده در معرض خطر ابتلا به سرطان مرتبط با پیوند باشد. با این حال با بررسی آمار نتایج تحقیقات که معادل حدود دو مورد سرطان در هر 10000 پیوند عضو است، این خطر بسیار کم است. چرا که پزشکان از استفاده از اندام‌ها یا بافت‌های اهدایی که سابقه سرطان دارند اجتناب می‌کنند.
برخی افراد ممکن است توسط ویروس‌های خاصی (برای مثال برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV) و باکتری‌ها (مانند هلیکوباکتر پیلوری) به سرطان مبتلا شوند. در حالی که یک ویروس یا باکتری می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود، سرطان‌هایی که گاهی اوقات ایجاد می‌کنند نمی‌توانند از فردی به فرد دیگر منتقل شوند.
باور غلط سوم: با خوردن شکر سرطان عود می‌کند
اگرچه تحقیقات نشان داده است که سلول‌های سرطانی بیشتر از سلول‌های طبیعی قند (گلوکز) مصرف می‌کنند، اما هیچ مطالعه‌ای نشان نداده است که خوردن شکر سرطان شما را بدتر می‌کند یا اگر مصرف شکر را متوقف کنید، سرطان شما کوچک یا ناپدید می‌شود. با این حال، رژیم غذایی با قند بالا ممکن است به افزایش وزن کمک کند و چاقی با افزایش خطر ابتلا به چندین نوع سرطان مرتبط است.
باور غلط چهارم: نگرش‌های مثبت یا منفی بر خطر ابتلا به سرطان یا زنده ماندن تاثیر می‌گذارد
تا به امروز، هیچ شواهد علمی قانع‌کننده‌ای وجود ندارد که «نگرش» یک فرد را با خطر ابتلا یا مرگ بر اثر سرطان مرتبط کند. اگر سرطان دارید، طبیعی است که گاهی اوقات احساس غمگینی، عصبانیت یا دلسردی می‌کنید و در مواقع دیگر احساس مثبت یا شادی می‌کنید. افرادی که دارای نگرش مثبت هستند ممکن است به احتمال بیشتری ارتباطات اجتماعی را حفظ کنند و فعال بمانند و فعالیت بدنی و حمایت عاطفی ممکن است به شما در مقابله با سرطان کمک کند.
باور غلط پنجم: سرطان در صورت قرار گرفتن در معرض هوا بدتر می‌شود
قرار گرفتن در معرض هوا باعث رشد سریع تومورها یا گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن نمی‌شود.
باور غلط ششم: تلفن همراه باعث سرطان می‌شود
بر اساس آخرین مطالعات انجام شده هیچ فکت علمی‌ای در مورد اینکه تلفن هوشمند باعث ابتلا به سرطان می‌شود وجود ندارد. سرطان ناشی از جهش‌های ژنتیکی است و تلفن های همراه نوعی انرژی با فرکانس پایین منتشر می‌کنند که به ژن آسیب نمی‌رساند.
باور غلط هفتم: اگر فردی در خانواده من مبتلا به سرطان باشد، من هم حتما به سرطان مبتلا می‌شوم
اینطور نیست که وجود سابقه بیماری سرطان در یک خانواده به این معنی باشد که همه افراد قرار است در آینده نزدیک یا دور مبتلا به سرطان شوند. سرطان در اثر تغییرات مضر (جهش) در ژن‌ها ایجاد می‌شود. تنها حدود 5 تا 10 درصد از سرطان‌ها ناشی از جهش‌های مضر است که از والدین فرد به ارث می‌رسد. در خانواده‌هایی که دارای جهش‌های سرطان‌زای ارثی هستند، اعضای متعدد خانواده اغلب به همان نوع سرطان مبتلا می‌شوند. به این سرطان‌ها سرطان‌های “خانوادگی” یا “ارثی” می‌گویند.
90 تا 95 درصد باقیمانده سرطان‌ها ناشی از جهش‌هایی است که در طول زندگی فرد در نتیجه طبیعی پیری و قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند آلودگی و تشعشعات رخ می‌دهد. این سرطان‌ها سرطان‌های “غیر ارثی” نامیده می‌شوند.
باور غلط هشتم: استفاده از ضد تعریق‌ها یا دئودورانت‌ها باعث سرطان سینه می‌شوند
تاکنون هیچ مطالعه‌ای مدرکی مبنی بر ارتباط مواد شیمیایی که معمولاً در مواد تشکیل دهنده ضد تعریق‌ها و دئودورانت‌ها وجود دارد را با تغییرات بافت سینه پیدا نکرده‌اند.
باور غلط نهم: سرطان یک بیماری جدید است که توسط انسان ایجاد شده است
با وجود این که انسان‌ها چیزهای زیادی خلق کرده‌اند که با محیط زیست مهربان نیستند، سرطان خیلی قبل از اینکه بتوانیم تصور کنیم وجود داشته است. در حقیقت، استخوان‌های دایناسور با سرطان کشف شده است. اخیراً استخوان ران یک لاک پشت 240 میلیون ساله با شواهدی از سرطان استخوان کشف شد.
باور غلط دهم: رنگ کردن مو می‌تواند باعث سرطان شود
این باور امروزه یک باور غلط محسوب می‌شود اما برخلاف دیگر موارد ریشه در حقیقت دارد. بخشی از این باور از مطالعات انجام شده در دهه‌ها پیش نشات می‌گیرد، زمانی که اطلاعات در مورد علل سرطان کمتر رایج بود، جایی که برخی از مواد شیمیایی مورد استفاده در رنگ مو در آزمایش‌های حیوانی سرطان‌زا بودند. از دهه 1970، بیشتر این مواد شیمیایی از رنگ مو حذف شدند و مطالعات جدید هیچ افزایش خطر ابتلا به سرطان را در افرادی که موهای خود را رنگ می‌کنند، نشان نداده است.
باور غلط یازدهم: فقط افراد سیگاری به سرطان ریه مبتلا می‌شوند
در حالی که افراد سیگاری ممکن است در معرض خطر بسیار بالایی برای ابتلا به سرطان ریه باشند، تنها گروهی نیستند که مبتلا به شرطان ریه می‌شوند. ساختار ژنتیکی یا سابقه خانوادگی می‌تواند بر خطر ابتلا به سرطان ریه تاثیر بگذارد. قرار گرفتن در معرض موادی مانند آزبست، رادون، اورانیوم، آرسنیک و دود دست دوم نیز می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد. مواردی از سرطان ریه نیز وجود دارد که در اثر زخم در بافت ریه به دلیل بیماری‌ها یا عفونت‌های قبلی ایجاد می‌شود.
باور غلط دوازدهم: سرطان بسیار دردناک است
باور غلط دوازدهم: سرطان بسیار دردناک استدر واقع بسیار نادر است که سرطان دردناک باشد. یکی از بزرگترین مشکلات این است که بسیاری از انواع سرطان ممکن است علائم کمی داشته باشند یا بدون علامت باشند، و تشخیص ممکن است فقط در مراحل بعدی و پیشرفته باشد. بیشتر دردهایی که افراد تجربه می‌کنند، ناراحتی ناشی از عوارض جانبی درمان سرطان مانند شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است. این درد‌ها را می‌توان با دارو و سایر تکنیک‌های کنترل درد تسکین داد.
گاهی اوقات، مردم فقط روی بدترین نمونه‌هایی که می‌بینند تمرکز می‌کنند. در واقع بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان می‌توانند به صورت سرپایی تحت درمان قرار گیرند و به فعالیت‌های روزانه خود ادامه دهند. افراد مختلف نسبت به دوره‌های مختلف درمان واکنش متفاوتی نشان می‌دهند و متخصص سرطان می‌تواند درمان خاصی را پیدا کند که کمترین میزان درد و ناراحتی را در پی داشته باشد.
سخن آخر
اطلاعات خود در هر زمینه به خصوص بیماری‌ها را از منابع معتبر مانند پزشکان یا سایت‌های رسمی دریافت کنید تا فشار مضاعف در مسیر درمان برای خود ایجاد نکنید. ما در موسسه خیریه مهرسهیلا تمام نلاشمان را می‌کنیم تا با ترجمه منابع دست اول و به روز به زبان ساده هر آنچه که در مورد بیماری سرطان و درمان آن نیاز است بدانید را در اختیارتان قرار دهیم.