سابقه مصرف دخانیات به صورت تقریبی به سه تا پنج هزار سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. تمدن‌های پیشین در طول مراسم مذهبی موادی که بخور خوش‌بو تولید می‌کردند را می‌سوزانند. به مرور زمان این کار برای لذت فردی مورد استفاده قرار گرفت و تنباکو در سده ۱۶ میلادی از طریق مسیرهای تجاری معرفی شد.
ضرر مصرف دخانیات
مصرف دخانیات به کل بدن آسیب می‌رساند و سبب سرطان ریه، سرطان پوست، بیماری قلبی، تنگی نفس و آسم، ریزش موی سر، بوی بد دهان، از بین رفتن لثه‌ها و دندان، کم شدن شنوایی و … می‌شود.
دود سیگار علاوه بر آسیب به بدن، تا مدت‌ها در محیط اطراف به صورت گرد و غبار بر روی پرده، مبل، دیوار و … باقی می‌ماند و فضا را آلوده می‌کند.
تنباکــو حــاوی مــواد شــیمیایی اســت کــه هنــگام ســوختن بیــش از 7000 مــاده شـیمیایی مختلـف تولیـد می‌کنـد کـه حداقـل 70 عـدد از آن‌هـا سـرطانزا و ســمی هسـتند و بــه بافت‌هــای بــدن آســیب جدی می‌رســاند.
از مهم‌ترین موارد شیمیایی مضر در دخانیات نیکوتیـن است. نیکوتین مـاده موثـره موجـود در بـرگ توتـون اسـت کـه باعـث ایجـاد وابسـتگی می‌شـود. این ماده سـمی و سـرطانزا در دود ناشـی از سـوختن توتـون در سـیگار و انـواع مـواد دخانـی وجـود دارد.
قطران چیست؟
خطرنــاک تریــن مــاده شــیمیایی موجــود در دود ســیگار و انــواع مـواد دخانـی قطـران اسـت. در واقـع قطـران شـناخته شـده ترین مـاده سـرطانزای موجـود در جهـان اسـت و عامـل اصلـی ایجـاد سـرطان ریـه و بسـیاری از بیماری‌های ریـوی در سـیگاری‌ها همیـن مـاده اسـت.
چرا قطران سرطانزا ترین ماده شناخته شده جهان است؟
قطـران موجـب فلـج مژک‌هـای تنفسـی در راه‌هــای هوايــی می‌شــود و بــه ایــن ترتیــب مانــع پاکســازی ریــه از ســموم و ناخالصی‌هـا و آلودگی‌هـای موجـود در دود انـواع مـواد دخانـی و هـوای استنشـاقی می‌گـردد. قطـران بـا تأثیـر مسـتقیم خـود بـر کیسـه‌های هوایـی موجـب تخریـب ایــن کیســه‌ها و کاهــش کارآیــی سیســتم تنفســی می‌شــود.
مصــرف تنباکــو و انــواع آن تقریبــا یکــی از اصلی‌تریــن عوامــل مــرگ قابــل پیشــگیری در جهــان اســت. چرا که بر اساس آمار موجود ســالیانه 8 میلیـون نفـر در اثـر مصـرف مـواد دخانـی جـان خـود را از دسـت مـی‌دهنـد.
بیماری های ناشی از مصــرف دخانیــات
مصــرف دخانیــات بــه صــورت مســتقیم یــا غیرمســتقیم موجــب بــروز انــواع بیماری‌هــا می‌شود:
- ســرطان ریــه، لــب و دهــان، حنجــره، مــری، کلیــه، مثانــه، گــردن رحــم و …
- بیمــاری‌هــای قلبــی-عروقــی و ســکته‌هــای قلبـی و مغـزی
- فشـارخون بـالا
- بیمـاری‌هـای تنفسـی
- بیماری‌های گوارشـی
- در دوران حاملگـی موجـب افزایـش خطـر خونریـزی، سـقط، کاهـش رشـد جنیـن و تولـد نـوزاد بـا وزن کمتـر از میـزان طبیعـی می‌شـود
ترک دخانیات و بهبودی
بـه محـض تـرک دخانیـات تغییرات مثبتی در ریـه فـرد مصـرف کننـده مـی‌افتـد. التهابـات در سـطح ریـه و راه‌هـای هوایـی بـه میـزان قابـل توجهـی کاهـش می‌یابــد. چنـد روز تـا چنـد هفتـه بعـد از تـرک دخانیـات، فـرد متوجـه می‌شـود که می‌تواند راحـت‌تـر نفـس بکشـد.
سخن آخر
هر فردی در هر سنی ممکن است به سرطان مبتلا شود. اما سرطان با بالا رفتن سن شایع تر است و بیشتر موارد در افراد 50 ساله یا بالاتر رخ می‌دهد.
در هر سنی که هستید، همیشه بهتر است اگر چیزی برای شما عادی نیست به بدن خود گوش دهید و با پزشک خود صحبت کنید. همانطور که می‌دانید درمان سرطان هزینه‌های زیادی برای فرد مبتلا و خانواده‌اش دارد و ممکن است به دلیل مشکلات مالی فرد مبتلا به سرطان فرصت طلایی درمان را از دست دهد. به منظور کمک به مبتلایان سرطان می‌توانید از راه‌های کمک مالی به خیریه مهرسهیلا استفاده کنید تا امید به درمان را در بیماران زنده نگه دارید.