ژوئن (اسفند ماه)، ماه سلامت مردان است و بر روی افزایش آگاهی پیرامون مشکلات مربوط به سلامتی و راه‌های پیشگیرانه تمرکز می‌کنیم تا مردان را تشویق کنیم تا نقش‌های فعال‌تری در پیشگیری از بیماری‌ها و تشخیص و درمان زودهنگام داشته باشند. از این فرصت استفاده کنید و به خود یا مردان زندگی‌تان یادآوری کنید که خطر ابتلا به سرطان را می‌توان با اقدامات سالم و غربالگری‌های منظم کاهش داد. در این مطلب ۵ سرطان شایع مردان و مراقبت‌های پیشگیرانه را بیان می‌کنیم. لطفا تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
سرطان پروستات
شانس ابتلا به سرطان پروستات (بالاترین خطر سرطان برای مردان) با افزایش سن بیشتر می‌شود. بیشتر سرطان‌های پروستات در مردان ۶۵ ساله و مسن‌تر تشخیص داده می‌شود. دستورالعمل‌های تشخیص زودهنگام سرطان پروستات مردان را تشویق می‌کند تا در سن ۴۵ سالگی آزمایش غربالگری اولیه خود را بررسی کنند. امید به زندگی، سابقه خانوادگی، نژاد و نتایج تشخیص زودهنگام قبلی باید زیر نظر گرفته شود.
مراقبت های پیشگیرانه سرطان پروستات
به طور کلی می‌توان ادعا کرد که هیچ راه صد در صدی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد اما سالم زندگی کردن یا تلاش برای خنثی کردن مشکلات سلامتی موجود، می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد. با این حال، مانند همه سرطان‌ها، سرطان پروستات دارای عوامل خطر خاصی است که نمی‌توان از آنها اجتناب کرد.
سرطان پروستات در درجه اول یک «بیماری پیری» است و با افزایش سن، احتمال ابتلا به سرطان پروستات افزایش می‌یابد و نژاد و ژنتیک نیز نقش بسزایی دارند. اگر پدر، برادر یا خویشاوندان نزدیک شما مبتلا به سرطان پروستات بودند، احتمال ابتلای شما نیز بیشتر است. در صورت داشتن عوامل خطر، پیشگیری از سرطان پروستات ممکن است دشوار باشد اما غربالگری زودهنگام می‌تواند به شما کمک کند که در صورت ابتلا به سرطان، در اسرع وقت این بیماری تشخیص داده شده و درمان شود.
مردان کشورهای غربی نسبت به مردان آسیایی دارای نرخ بسیار بالاتر سرطان پروستات هستند. در حالی که هیچ کس نمی‌تواند به طور قطعی این پدیده را توضیح دهد، کارشناسان معتقدند تفاوت در رژیم غذایی شرقی و غربی مقصر است. عادات غذایی نادرست و رژیم‌های غذایی که به شدت به چربی‌ها و پروتئین‌های حیوانی متکی هستند، می‌توانند باعث آسیب DNA و منجر به سرطان شوند.
حتی مردانی که به دلیل سن، نژاد یا ژنتیک در معرض خطر بیشتری قرار دارند، می‌توانند با اتخاذ رژیم‌های غذایی و سبک زندگی سالم، شانس ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند. در ادامه راه‌های پیشگیرانه را بیان می‌کنیم:
رژیم غذایی خود را بهبود بخشید
مطالعات نشان می‌دهد که برخی عادات غذایی ممکن است کمک کننده باشد:
- مصرف چربی را کاهش دهید. از چربی‌های ترانس و چربی‌های اشباع شده کمتر استفاده کنید. روی چربی‌های سالم مانند اسیدهای چرب امگا ۳ از مغزها، دانه‌ها و ماهی تمرکز کنید.
- میوه و سبزیجات بیشتری بخورید. محصولات متنوعی از جمله سبزی‌های برگدار فراوان را در رژیم غذایی خود بگنجانید. آنتی اکسیدان لیکوپن که در گوجه فرنگی پخته یا فرآوری شده به وفور وجود دارد، در برخی مطالعات نشان داده است که رشد سلول‌های سرطانی پروستات را کند می‌کند. سبزیجات چلیپایی (مانند بروکلی و گل کلم) حاوی ترکیبی به نام سولفورافان هستند که ممکن است از سرطان محافظت کند.
- چای سبز و سویا را مصرف کنید. آزمایش‌های بالینی نشان داده‌اند که سویا ممکن است سطح PSA را کاهش دهد و چای سبز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد.
- از مصرف گوشت ذغالی شده خودداری کنید. گوشت ذغالی، از سرخ کردن یا کباب کردن در دمای بالا به دست می‌آید و ممکن است یک ترکیب شیمیایی تولید کند که منجر به سرطان شود.
وزن خود را در محدوده مشخص کنترل کنید
چاقی می‌تواند یک عامل خطر برای ابتلا به سرطان پروستات تهاجمی باشد. به طور کلی، کاهش وزن و حفظ وزن سالم با افزایش سن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان و بسیاری دیگر از مشکلات سلامتی کمک کند.
ورزش منظم داشته باشید
ورزش علاوه بر کمک به دستیابی به وزن سالم، می‌تواند التهاب را کاهش دهد، عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشد و با برخی از اثرات منفی سبک زندگی بی‌تحرک برای سلامتی مبارزه کند که همه این‌ها می‌تواند به پیشگیری از سرطان کمک کند.
سیگار را ترک کنید
ترک سیگار می‌تواند سلامت شما را از بسیاری جهات از جمله کاهش خطر ابتلا به سرطان بهبود بخشد.
مصرف ویتامین D را افزایش دهید
اکثر مردم ویتامین D کافی دریافت نمی‌کنند و این ویتامین می‌تواند به محافظت در برابر سرطان پروستات و بسیاری از شرایط دیگر کمک کند. غذاهای غنی از ویتامین D شامل روغن کبد ماهی، ماهی قزل آلا وحشی و قارچ می‌شود. از آنجایی که نور خورشید منبع بهتر و در دسترس‌تری ویتامین D است، بسیاری از کارشناسان توصیه می‌کنند که هر روز ۱۰ دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید (بدون ضد آفتاب). پزشکان اغلب مکمل‌های ویتامین D را توصیه می‌کنند. با این حال، قبل از مصرف هر گونه ویتامین یا مکمل، باید با پزشک خود صحبت کنید.
از نظر جنسی فعال بمانید
مطالعات نشان می‌دهد، مردانی که فراوانی انزال بیشتری دارند تا دو سوم کمتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند. مطالعات در حال انجام است، اما برخی از کارشناسان این نظریه را مطرح می‌کنند که انزال بدن را از سموم و سایر موادی پاک می‌کند که می‌توانند باعث التهاب شوند.
سرطان ریه
سیگار عامل اصلی همه سرطان‌های ریه است و ترک سیگار یا دوری از آن بهترین راه برای کاهش خطر است. غربالگری سرطان ریه با سی تی اسکن با دوز کم نیز برای افرادی که عوامل خطر خاصی دارند، از جمله افراد ۵۰ ساله و بالاتر که در ۱۵ سال گذشته سیگار کشیده‌اند و بیش از ۲۰ بسته در سال سابقه مصرف سیگار دارند، در دسترس است.
مراقبت های پیشگیرانه سرطان ریه
شما می‌توانید به روش‌های زیر به کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه کمک کنید:
- سیگار نکشید. سیگار باعث حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد مرگ و میر ناشی از سرطان ریه در جهان می‌شود. مهمترین کاری که می‌توانید برای پیشگیری از سرطان ریه انجام دهید این است که سیگار را شروع نکنید یا اگر سیگار می‌کشید آن را ترک کنید.
- از دود دست دوم خودداری کنید. دود ناشی از سیگار یا پیپ دیگران را دود دست دوم می‌نامند. خانه و ماشین خود را عاری از دود کنید.
- در محل کار مراقب باشید. دستورالعمل‌های بهداشتی و ایمنی در محل کار می‌تواند به کارگران کمک کند تا از مواد سرطان‌زا اجتناب کنند، چیزهایی که می‌توانند باعث سرطان شوند.
سرطان روده بزرگ
سرطان کولورکتال (سرطان کولون یا رکتوم) چهارمین سرطان شایع در ایالات متحده است و اغلب به لطف غربالگری قابل پیشگیری است. این بیماری زمانی که زود تشخیص داده شود بسیار قابل درمان است، اما دومین عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده است و سالانه بیش از ۲۷۰۰۰ مرد در اثر سرطان کولورکتال جان خود را از دست می‌دهند.
ترک سیگار، محدود کردن مصرف گوشت قرمز و الکل، پرهیز از گوشت‌های فرآوری شده (مانند هات داگ، بیکن یا سوسیس)، ورزش منظم و کنترل وزن همه راه‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
مراقبت های پیشگیرانه سرطان روده بزرگ
در ادامه ۶ راه برای کمک به محافظت از سلامت روده بزرگ بیان شده است:
- برای سرطان کولورکتال غربالگری کنید. غربالگری‌ها آزمایشاتی هستند که قبل از بروز علائم و نشانه ها، سرطان را بررسی می‌کنند. این آزمایش‌ها می‌توانند سرطان کولون یا رکتوم را زودتر پیدا کنند، زمانی که درمان‌ها احتمال موفقیت‌آمیزتری دارند. انجمن سرطان آمریکا شروع آزمایش را از ۴۵ سالگی برای افراد در معرض خطر متوسط توصیه می‌کند.
همچنین برخی از آزمایش‌های غربالگری کولورکتال می‌توانند توده‌های پیش سرطانی (پولیپ) را در کولون یا رکتوم پیدا کرده و حذف کنند. پولیپ‌ها سرطان نیستند، اما به مرور زمان سرطان می‌تواند در پولیپ‌ها شروع شود. حذف آنها خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد. در مورد زمان شروع غربالگری و اینکه کدام آزمایش ممکن است برای شما مناسب باشد، با پزشک متخصص صحبت کنید. - سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل مصرف کنید. رژیم‌های غذایی حاوی مقدار زیادی سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل با کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ یا رکتوم مرتبط هستند. همچنین، گوشت قرمز (گوشت گاو، خوک یا بره) و گوشت‌های فرآوری شده (هات داگ و برخی از گوشت‌های ناهار) را کمتر مصرف کنید که با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مرتبط است.
- ورزش منظم داشته باشید. اگر فعالیت بدنی ندارید، ممکن است شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان کولورکتال داشته باشید. فعالیت بیشتر ممکن است به کاهش خطر کمک کند.
- وزن خود را کنترل کنید. اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ یا رکتوم را افزایش می دهد و یا مرگ ناشی از آن را افزایش می دهد. تغذیه سالم و افزایش فعالیت بدنی می تواند به شما در کنترل وزن کمک کند.
- سیگار نکشید. احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ یا رکتوم در افرادی که برای مدت طولانی سیگار می‌کشند، بیشتر است. کمک گرفتن شانس شما را برای ترک موفقیت‌آمیز افزایش می‌دهد.
- از مصرف الکل اجتناب کنید. مصرف الکل با خطر بالاتر سرطان روده بزرگ مرتبط است.
تحقیقات نشان می‌دهد که عادات مربوط به رژیم غذایی، وزن و ورزش به شدت با خطر سرطان روده بزرگ مرتبط است. تغییر برخی از این عادات سبک زندگی ممکن است سخت باشد اما ایجاد این تغییرات می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری سرطان‌های دیگر مانند سرطان خون و همچنین سایر بیماری‌های جدی مانند بیماری قلبی و دیابت را کاهش دهد.
سرطان مثانه
مردان چهار برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان مثانه هستند. در حالی که آزمایش غربالگری برای مثانه هنوز در دسترس نیست، تحقیقات ارتباطی بین سبک زندگی کم تحرک و خطر ابتلا به این سرطان و سایر انواع سرطان مانند سرطان سینه پیدا کرده است.
مراقبت های پیشگیرانه سرطان مثانه
هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از سرطان مثانه وجود ندارد. برخی از عوامل خطر مانند سن، جنسیت، نژاد و سابقه خانوادگی قابل کنترل نیستند اما می‌توانید با انجام این کارها خطر ابتلا را کاهش دهید:
سیگار نکشید
تحقیقات نشان می‌دهد که سیگار باعث حدود نیمی از سرطان‌های مثانه می‌شود و این موضوع شامل هر نوع سیگار، سیگار برگ یا پیپ می‌شود.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص در محل کار را محدود کنید
کارگران در صنایعی که از مواد شیمیایی آلی خاصی استفاده می‌کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مثانه هستند. محل‌های کاری که معمولا از این مواد شیمیایی استفاده می‌شود شامل صنایع لاستیک، چرم، مواد چاپ، نساجی و رنگ است. اگر در مکانی کار می‌کنید که ممکن است در معرض چنین مواد شیمیایی قرار بگیرید، حتما از روش‌های خوب ایمنی کار پیروی کنید.
برخی از مواد شیمیایی موجود در رنگ‌های موی خاص نیز ممکن است خطر را افزایش دهند، بنابراین برای آرایشگرانی که به طور مرتب در معرض این محصولات هستند، استفاده صحیح و ایمن از آنها مهم است. اگرچه مطالعات نشان نداده‌اند که استفاده شخصی از رنگ مو خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می‌دهد.
برخی تحقیقات نشان داده است، افرادی که در محل کار در معرض دود گازوئیل قرار می‌گیرند نیز ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مثانه (و همچنین برخی سرطان‌های دیگر) باشند، بنابراین محدود کردن و کمتر قرار گرفتن در معرض آن می‌تواند مفید باشد.
مایعات فراوان بنوشید
شواهدی وجود دارد که نوشیدن مایعات زیاد (به طور عمده آب) ممکن است خطر ابتلا به سرطان مثانه را کاهش دهد.
میوه و سبزیجات زیادی بخورید
برخی از مطالعات نشان داده‌اند که رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزیجات ممکن است به محافظت در برابر سرطان مثانه کمک کند. با این حال، ثابت شده است که خوردن یک رژیم غذایی سالم فواید زیادی دارد.
ملانوما
ملانوما نوع جدی سرطان پوست است و در سلول‌های سازنده ملانین، رنگدانه‌ای که به پوست رنگ می‌بخشد، ایجاد می‌شود. در سن ۶۵ سالگی، مردان دو برابر زنان و سه برابر بیشتر در سن ۸۰ سالگی به ملانوما مبتلا می‌شوند. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در اندازه، شکل، یا رنگ خال یا کک و مک، به پزشک متخصص اطلاع دهید.
همچنین زخمی روی پوست خود دارید که خوب نمی‌شود یا اگر خال یا توده جدیدی در زیر پوست خود مشاهده می‌کنید. غربالگری می‌تواند با خودآزمایی کامل پوست در هر ماه شروع شود، عادتی که در صورت داشتن سابقه خانوادگی ملانوم باید حفظ شود. زمانی که ملانوما زود تشخیص داده شود و درمان شود، میزان درمان تقریبا ۱۰۰ درصد است.
مراقبت های پیشگیرانه ملانوما
بسیاری از مردم هنوز بیش از حد در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، حتی اگر از هر ده سرطان پوست، ۹ مورد، از جمله ملانوما، به دلیل قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش ایجاد می‌شود. تحقیقاتی که توسط مرکز تحقیقات ملانوما و سایرین مراکز انجام می‌شود، به پیشرفت درک ما از علل ملانوما و اینکه چگونه ژنتیک ممکن است نقش داشته باشد، ادامه می‌دهد. آنچه ما می‌دانیم این است که قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) عامل اصلی محیطی در ایجاد ملانوما است. نکاتی برای کاهش خطر ابتلا به ملانوما:
- هرگز عمدا پوست خود را در معرض نور خورشید قرار ندهید. چیزی به نام برنزه شدن «سالم» وجود ندارد.
- کرم ضد آفتاب بزنید. ضد آفتاب را به یک عادت روزانه تبدیل کنید. اشعه ماوراء بنفش حتی در زمستان و در روزهای ابری همچنان می‌تواند به پوست آسیب برساند. از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع (محافظت در برابر اشعه‌های UVA و UVB) با SPF حداقل ۳۰ استفاده کنید.
- لباس محافظ بپوشید. با لباس، کلاه و عینک آفتابی از بدن خود محافظت کنید.
- از تخت‌های برنزه کننده استفاده نکنید. تحقیقات نشان داده است که برنزه کردن در محیط داخلی خطر ابتلا به ملانوم را تا ۷۵ درصد افزایش می‌دهد. ملانوما یکی از سه سرطان اصلی تشخیص داده شده در بزرگسالان جوان (۲۵-۲۹ ساله) است و دانشمندان این روند را به استفاده از تخت‌های برنزه در این گروه سنی، به‌ویژه زنان جوان نسبت می‌دهند.
- از کودکان محافظت کنید. کودکان به ویژه در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه ماوراء بنفش آسیب‌پذیر هستند. تنها یک آفتاب سوختگی بد در دوران کودکی یا نوجوانی احتمال ابتلای کودک شما به ملانوم را در مراحل بعدی زندگی دو برابر می‌کند.
برداشتن گام های پیشگیرانه را فراموش نکنید
موسسه خیریه مهرسهیلا همواره تلاش می‌کند با ارائه راه حل‌های مناسب در کنار کمک از طرق مختلف همچون قلک خیریه و پرداخت آنلاین به خیریه به مبتلایان سرطان و کسانی که احتمال این بیماری‌ها را دارند، کمک کند. امیدوارم از مطالعه این مطلب نهایت استفاده را کرده باشید.